Wat nu één lange shopping experience is, was ooit de meest elitaire straat van Amersfoort. En dat zie je nog steeds terug in de gevels en prachtige panden die deze straat rijk is. Kom, ik neem je mee terug in de tijd.
De langste winkelstraat van Amersfoort is al sinds de 13e eeuw een belangrijke straat in onze stad. Het was ooit een doorgaande verbindingsweg waarvan beide zijden werden afgesloten door een poort. Eentje bij de Varkensmarkt (de Rodetorenpoort aka Utrechtse-binnenpoort) en aan de andere kant stond de Viepoort, beter bekend als de Kamperbinnenpoort. Leuk weetje: bij de Rodepoortsbrug vind je nog een originele sprengel waarmee men vroeger water uit de gracht ophaalde.
foto van archief Eemland
Een grote modderboel
De Langestraat kruist twee Amersfoortse grachten: Langegracht en de Kortegracht. Hoewel de oudste vermelding van de naam Langestraat dateert uit 1342, heette het niet altijd zo. Tenminste niet de volledige straat. Het deel tussen de Vismarkt en Varkensmarkt heette eerst de Rodetorenstraat, vernoemd naar die poort hierboven. Later werd dit deel De Breul, Breulstraat of Broyel genoemd, wat laag gelegen moerassig land betekent. Yup, de straat was ongeplaveid en een behoorlijke modderboel. Het midden had een wel heel bijzondere naam. Hier stond de Heilige Geestkapel en daarom heette de straat: de Heilige Geest.
Amersfoortse elite
Eeuwenlang was het een sjieke boel op de Langestraat. Want hier resideerde de Amersfoortse elite. En dat zie je nog steeds aan de prachtige panden en gevels die hier gebouwd zijn. Toen eind 19e en begin 20e eeuw veel bewoners naar villa's buiten de binnenstad vertrokken, werden de panden verkocht aan winkeliers. In de jaren zestig groeide de Langestraat uit tot de winkelstraat zoals we haar nu kennen.
foto van archief Eemland
Van paardentram tot autoluw
Van 1905 tot 1910 reed er een heuse paardentram over de Langestraat. En tot eind jaren 50 mocht je er met je auto over sjezen. Maar omdat steeds meer mensen zich een auto konden veroorloven, leidde dit tot ruimtegebrek in de winkelstraat. Na het aanleggen van de Stadsring werd de binnenstad steeds meer autoluw en de Langestraat voetgangersgebied. Dus nee ondeugende Amersfoorters, je mag er overdag echt niet fietsen!
foto van archief Eemland
Kijk ‘s omhoog
Loop je over de Langestraat, dan zijn de volgende panden de moeite waard om bij stil te staan. De unieke gevel van het rijksmonument op de Langestraat 9. En op 11 de trapgevel, met mozaïek, sierankers en maskers en een schil dragende leeuw. De Lutherse kerk op nummer 61, die je op zaterdag nog steeds kunt bezoeken en regelmatig fungeert als expositieplaats en concertruimte. Langestraat 113 en 115 met hun markante koppen. En officieel op Zevenhuizen 1, maar een echte eyecatcher als je op de Langestraat loopt: het 16e-eeuwse pand waar nu Café In den Grooten Slock te vinden is.
Dit is slechts een greep uit de mooie gevels, versieringen en panden. Dus kijk vooral eens omhoog als je tijdens het winkelen door de Langestraat loopt. Ben je op zoek naar leuke shopadresjes of gezellige plek voor lunch, diner of snelle hap? Die verzamelde ik uiteraard ook voor je.